Xhihadi do të thotë përpjekja kundër vetes për t'u përmbajtur nga mëkatet, lufta e një nëne për të duruar dhimbjen e shtatzënisë, zelli i një studenti në studimet e tij, lufta për të mbrojtur pasurinë, nderin dhe fenë e dikujt, madje edhe këmbëngulja në aktet e adhurimit si agjërimi dhe lutja në kohë konsiderohet një lloj xhihadi.
Ne zbulojmë se kuptimi i xhihadit nuk është, siç e kuptojnë disa, vrasja e jomuslimanëve të pafajshëm dhe paqësorë.
Islami e vlerëson jetën. Nuk lejohet të luftosh kundër njerëzve paqësorë dhe civilëve. Prona, fëmijët dhe gratë duhet të mbrohen edhe gjatë luftërave. Gjithashtu nuk lejohet të gjymtosh ose të gjymtosh të vdekurit, pasi kjo nuk është pjesë e etikës islame.
Profeti, Zoti e bekoftë dhe i dhëntë paqe, ishte në terren duke i drejtuar muslimanët drejt konceptit suprem të xhihadit, duke përcaktuar objektivat e tij dhe duke i përgjithësuar rregullat dhe kontrollet e tij përmes sa vijon:
Së pari: Zgjerimi i fushëveprimit të konceptit të xhihadit
Në Sunetin Profetik gjejmë një theksim në kuptimet e gjera dhe të larmishme të xhihadit, në mënyrë që koncepti të mos kufizohet vetëm në imazhin e përballjes me armikun në fushën e betejës. Edhe pse kjo është arena më e gjerë në të cilën zbatohet kuptimi i xhihadit, dhe është kuptimi i synuar në shumicën e teksteve të përmendura në këtë kapitull, Suneti Profetik na informon për koncepte të tjera të xhihadit që shërbejnë si hyrje përmes të cilave mund të arrihet në këtë imazh.
Midis këtyre është: Xhihadi kundër vetes në bindje ndaj Allahut. El-Buhariu përfshiu në Sahihun e tij një kapitull të titulluar "Ai që përpiqet kundër vetes në bindje ndaj Allahut", dhe ai përfshiu hadithin e Fadalah ibn Ubejdit (Allahu qoftë i kënaqur me të), i cili tha: E dëgjova të Dërguarin e Allahut (bekimet dhe paqja e Allahut qofshin mbi të) të thotë: "Ai që përpiqet është ai që përpiqet kundër vetes". Përkundrazi, ai e konsideroi përpjekjen kundër vetes në bindje dhe përmbajtjen e saj nga mosbindja si xhihad, sepse, në prirjen e saj drejt përtacisë në bindje dhe dëshirës për mosbindje, ajo konsiderohet armik i njeriut në realitet. Prandaj, Profeti (bekimet dhe paqja e Allahut qofshin mbi të) e konsideroi përballjen me këtë vetvete si xhihad për shkak të vështirësisë së kapërcimit të dëshirave. Në fakt, mund të jetë më e vështirë sesa kapërcimi i armikut në fushën e betejës. Në fakt, xhihadi kundër vetes është themeli i xhihadit kundër armikut, dhe nuk mund ta arrish atë pa xhihadin e parë kundër vetes.
Midis këtyre janë: të thuash të vërtetën, të urdhërosh për të mirën dhe të ndalosh të keqen, veçanërisht nëse kjo bëhet para dikujt, pushteti i të cilit është i frikshëm midis atyre që janë në pushtet, si në hadithin e Ebu Said el-Khudriut (Allahu qoftë i kënaqur me të), i cili tha: I Dërguari i Allahut (paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi të) tha: "Forma më e madhe e xhihadit është një fjalë drejtësie para një sundimtari tiran." Transmetuar nga Tirmidhiu në Sunenin e tij. Në el-Mu'xhem el-Eusat, sipas autoritetit të Ibn Abbasit, i cili tha: I Dërguari i Allahut (paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi të) tha: "Zoti i dëshmorëve në Ditën e Ringjalljes do të jetë Hamza ibn Abdulmuttalibi, dhe një njeri që i kundërvihet një sundimtari tiran, duke e ndaluar dhe duke e urdhëruar, dhe ai vritet." Kjo sepse kushdo që është shumë i dobët për të thënë të vërtetën për të mbështetur një person të shtypur, ose për të vendosur një të drejtë, ose për të ndaluar një të keqe, është edhe më i dobët në çështje të tjera. Muslimanët janë dobësuar në këtë lloj xhihadi, qoftë nga dëshira për përfitime të kësaj bote, qoftë nga frika e dëmit që do t'u ndodhë. Dhe Allahu është Ai nga i cili kërkohet ndihmë.
Një haxh i pranuar është një nga format e xhihadit për gratë muslimane, pasi Profeti (paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi të) e bëri atë një formë xhihadi për gratë muslimane, si në hadithin e nënës sonë Aishes (Allahu qoftë i kënaqur me të), e cila tha: "O i Dërguar i Allahut, ne e shohim xhihadin si veprën më të mirë. A nuk duhet të angazhohemi në xhihad?" Ai tha: "Jo, por xhihadi më i mirë është një haxh i pranuar." Transmetuar nga Buhariu në Sahihun e tij. Kjo sepse një haxh i pranuar kërkon përpjekje kundër vetes dhe Shejtanit, durim të vështirësive të ndryshme dhe sakrificë të pasurisë dhe trupit për hir të tij.
Kështu, Profeti, paqja dhe mëshira e Zotit qofshin mbi të, e quajti shërbimin ndaj prindërve dhe përpjekjen për të siguruar për veten dhe familjen xhihad në rrugën e Zotit, gjë që e bën konceptin e xhihadit shumë më të gjerë sesa ajo që ekziston në imazhin mendor të disave. Në të vërtetë, ne mund të përfshijmë në atë që u përmend, në një kuptim të përgjithshëm, gjithçka që ka kuptimin e detyrimeve të shprehura shprehimisht komunale që arrijnë mjaftueshmëri për këtë komb në aspekte ushtarake, industriale, teknologjike dhe të tjera të rilindjes kulturore të myslimanëve, për sa kohë që qëllimi i kësaj është të arrihet trashëgimia e fesë së Zotit në tokë, atëherë kjo përfshihet në xhihad në rrugën e Zotit.
Së dyti: Zgjerimi i mjeteve dhe mjeteve të xhihadit.
Nga sa u tha më sipër, na është bërë e qartë se koncepti i xhihadit në rrugën e Allahut është i gjerë dhe përfshin shumë aspekte të mirësisë. Ajo që mbetet është të sqarohet koncepti i gjerë i mjeteve dhe mjeteve me të cilat arrihet xhihadi në rrugën e Allahut, në mënyrë që askush të mos mendojë se nëse nuk është në gjendje të kryejë xhihadin fizikisht, atëherë ka dështuar në përmbushjen e detyrës së tij. Përkundrazi, mjetet e xhihadit janë po aq të gjera sa vetë koncepti i xhihadit. Ato janë grada me të cilat një musliman lëviz nga një gradë në tjetrën, sipas rrethanave dhe kushteve, si në hadithin e Abdullah ibn Mes’udit, se i Dërguari i Allahut, Allahu e bekoftë dhe i dhëntë paqe, tha: “Nuk ka asnjë profet që Allahu e ka dërguar te një popull para meje, përveçse ai ka pasur dishepuj dhe shokë nga populli i tij që e kanë marrë Sunetin e tij dhe kanë ndjekur urdhrat e tij. Pastaj, pas tyre, do të vijnë pasardhës që thonë atë që nuk e bëjnë dhe bëjnë atë që nuk u është urdhëruar të bëjnë. Pra, kushdo që lufton kundër tyre me dorën e tij është besimtar, kushdo që lufton kundër tyre me gjuhën e tij është besimtar dhe kushdo që lufton kundër tyre me zemrën e tij është besimtar, dhe përtej kësaj nuk ka asnjë farë sinapi besim.” Transmetuar nga Muslimi në Sahihun e tij.
Në komentin e tij mbi Muslimin, El-Nawawi tha: Ka një ndryshim mendimesh rreth të lartpërmendurve (dishepujve). El-Ezheriu dhe të tjerë thanë: Ata janë të sinqertët dhe të zgjedhurit e profetëve, dhe të sinqertët janë ata që janë pastruar nga çdo e metë. Të tjerë thanë: Mbështetësit e tyre. Gjithashtu u tha: Muxhahidët. Gjithashtu u tha: Ata që janë të përshtatshëm për kalifatin pas tyre. (El-Khuluf) me një damme në kha' është shumësi i khuluf me një sukun në lam, dhe është ai që nuk pajtohet me të keqen. Sa i përket me një fetha në lam, është ai që nuk pajtohet me të mirën. Ky është mendimi më i njohur.
Provat në hadith për atë që po trajtojmë janë ato grada dhe mjete që Profeti, paqja dhe mëshira e Zotit qofshin mbi të, i ka theksuar dhe se nëpërmjet tyre arrihet xhihadi sipas aftësisë dhe kapacitetit, si në thënien e tij: "Kushdo që lufton kundër tyre me dorën e tij është besimtar, dhe kushdo që lufton kundër tyre me gjuhën e tij është besimtar, dhe kushdo që lufton kundër tyre me zemrën e tij është besimtar, dhe përtej kësaj nuk ka asnjë kokërr sinapi besimi."
Gjëja e parë që arrihet me anë të saj është: Xhihadi me dorë për këdo që është i aftë nga ata që kanë pushtet ose autoritet, ose me gjuhë për këdo që është i aftë nga njerëzit e opinionit, mendimit dhe medias, gjë që është bërë sot një nga fushat dhe mjetet më të gjera të xhihadit me gjuhë, dhe kjo është duke shpjeguar të vërtetën që Allahu dëshiron nga krijimi, dhe duke mbrojtur parimet përfundimtare dhe të qarta të fesë, e kështu me radhë derisa çështja të përfundojë me mohim në zemër kur ka paaftësi të plotë. Kjo shkallë mohimi nuk zhduket kur nuk ka aftësi për të bërë atë që erdhi para saj; sepse të gjithë mund ta bëjnë atë dhe kjo është provë e asaj që mbetet nga besimi në zemrën e robit!!
Ndër gjërat në të cilat Profeti, paqja dhe mëshira e Zotit qofshin mbi të, theksoi gjerësinë e mjeteve dhe mjeteve të xhihadit është ajo që u përmend në El-Musned sipas autoritetit të Enesit, i cili tha: I Dërguari i Zotit, paqja dhe mëshira e Zotit qofshin mbi të, tha: "Luftoni politeistët me pasurinë, jetën dhe gjuhët tuaja." Zinxhiri i transmetimit të tij është autentik sipas kritereve të Muslimit.
Së treti: Objektivat e luftimit në Islam:
Profeti (paqja dhe bekimet qofshin mbi të) erdhi për të korrigjuar konceptin e luftimit në jetën e shoqërisë arabe, e cila bazohej në bastisjet fisnore që zhvilloheshin midis tyre mbi themele para-islamike. Ai krijoi një luftë, qëllimi më i madh i së cilës ishte ngritja e fjalës vetëm të Allahut. Ai i zhduku nga zemrat e tyre të gjitha qëllimet para-islamike të hakmarrjes, mburrjes, mbështetjes së kushërinjve, rrëmbimit të pasurisë dhe zotërimit dhe poshtërimit të skllevërve. Këto qëllime nuk kishin më vlerë në logjikën profetike të nxjerrë nga shpallja qiellore. Ai u tha atyre, si në hadithin e Ebu Musa el-Esh'ariut (Allahu qoftë i kënaqur me të), se një burrë beduin erdhi te Profeti (paqja dhe bekimet qofshin mbi të) dhe i tha: O i Dërguar i Allahut, një njeri lufton për plaçkë lufte, një njeri lufton për t'u kujtuar dhe një njeri lufton për t'u parë, pra kush po lufton në rrugën e Allahut? I Dërguari i Allahut (paqja dhe bekimet qofshin mbi të) tha: "Kushdo që lufton që fjala e Allahut të jetë supreme, ai po lufton në rrugën e Allahut." Transmetuar nga Muslimi në Sahihun e tij.
Ky qëllim arrihet duke i thirrur njerëzit në Islam dhe duke hequr pengesat për këtë thirrje të drejtë, në mënyrë që njerëzit të dëgjojnë për Islamin dhe të mësojnë rreth tij. Pastaj ata kanë zgjedhjen ta pranojnë atë dhe të hyjnë në të, ose të jetojnë në hijen e tij në paqe. Megjithatë, nëse ata zgjedhin t'i pengojnë njerëzit të thërrasin në Islam, atëherë nuk ka alternativë tjetër përveçse t'i luftojnë ata, siç tha al-Nawawi, Zoti e mëshiroftë, në Rawdat al-Talibin: "Xhihadi është një thirrje shtrënguese, kështu që duhet të kryhet sa më shumë që të jetë e mundur derisa të mos mbetet askush përveç një muslimani ose një personi paqësor."
Luftimi në Islam nuk ishte i përshkruar për të zhdukur jobesimtarët nga toka, pasi kjo do të binte ndesh me vullnetin universal të Zotit. Prandaj, Islami nuk lejon vrasjen e askujt që përshkruhet si jobesimtar në terma absolutë. Përkundrazi, personi duhet të jetë luftëtar, agresor dhe mbështetës i muslimanëve. Ibn Tejmije thotë: “Deklarata e Profetit, paqja dhe bekimet qofshin mbi të: ‘Më është urdhëruar të luftoj njerëzit derisa të dëshmojnë se nuk ka zot tjetër përveç Zotit dhe se unë jam i Dërguari i Zotit. Nëse e bëjnë këtë, atëherë gjaku dhe pasuria e tyre janë të mbrojtura prej meje përveç për një kauzë të drejtë, dhe llogaridhënia e tyre është te Zoti’. Kjo është një përmendje e qëllimit për të cilin luftimi i tyre është i lejuar, në mënyrë të tillë që nëse e bëjnë këtë, luftimi i tyre është i ndaluar. Kuptimi është: Nuk më është urdhëruar të luftoj përveç për këtë qëllim. Kjo nuk do të thotë se më është urdhëruar të luftoj të gjithë për këtë qëllim, pasi kjo është në kundërshtim me tekstin dhe konsensusin. Ai kurrë nuk e bëri këtë, përkundrazi praktika e tij ishte që kushdo që bënte paqe me të nuk e luftonte atë.”
Kështu, koncepti i xhihadit, sipas logjikës profetike, është një sistem i integruar i vendimeve, mësimeve, objektivave të larta dhe mjeteve e mjeteve të ndryshme sipas rrethanave dhe kushteve. Nuk është një proces i improvizuar i nënshtruar tekave dhe politikës, por përkundrazi është një Sheriat i mirëvendosur dhe një detyrim i vendosur. Në Sunetin e pastër profetik është zbatimi më i lartë i xhihadit me konceptin e tij gjithëpërfshirës, mjetet e tij të gjera dhe objektivat e tij të thella. Asnjë përvojë xhihadiste nuk mund të japë fryte nëse nuk drejtohet nga zbatimi i drejtë profetik i këtij detyrimi të madh.