መግለጫ

የሪያድ አስ-ሱንና መጽሐፍ መግቢያ ከሳሂህ አል-ኩቱብ አል-ሲታህ

የነብዩ (ሰለላሁ አለይሂ ወሰለም) የህይወት ታሪክ ከምን ጊዜም የላቀ የህይወት ታሪክ ነው ንግግራቸውም ንግግራቸው በላጭ ንግግር ነው መመሪያቸውም በላጩ መመሪያ ነው ንግግራቸውም በጣም እውነተኛው ንግግር ነው የአላህ ሰላትና ሰላም በእሱ ላይ ይሁን። ስለዚህም አላህ ህጉን እንዲከተሉ ህዝቦቹን አዟቸዋል፣ ከሕጉም እንዳይታዘዙ ከልክሏቸዋል፣ ስለዚህም ልዑሉ እንዲህ አለ፡- {እናንተ ያመናችሁ ሆይ! አላህን ታዘዙ።

ልዑሉም እንዲህ አለ፡- {እናንተ ያመናችሁ ሆይ አላህን ታዘዙ። በምንም ነገር ብትከራከሩ በአላህና በመጨረሻው ቀን የምታምኑ እንደሆናችሁ ወደ አላህና ወደ መልክተኛው መልሱት። ይህ በጣም ጥሩው ፍጻሜ ነው።} (59) (ሱረቱ-ኒሳእ)።

ልዑሉም እንዲህ አለ፡- {አላህንና መልክተኛውን የሚታዘዝ ሰው እነዚያ አላህ በነዚያ ላይ በነቢያቶች ላይ ችሮታ ከሰጣቸው፣ከእውነተኞቹም ሰማዕታትና ከጻድቃን ደጋጎች ጋር ናቸው። እነዚያም ጓዶች መልካሞች ናቸው። (69)} (ሱረቱ-ኒሳእ)።

ነብዩ ሰለላሁ ዐለይሂ ወሰለም እንዲህ ብለዋል፡- ‹‹በቅርቡ አንድ ሰው በአልጋው ላይ ተደግፎ ከሀዲሶቼ አንዱን እየተረከ ይመጣል።በእኛና በናንተ መካከል የታላቁና የታላቁ የአላህ ኪታብ ነው፤ በውስጡ የተፈቀደ ሆኖ ያገኘነውን ሁሉ የተፈቀደ እንደሆነ እንቆጥረዋለን፣ ያገኘነውንም ሁሉ እርም ነው፣ የአላህ መልእክተኛ صلى الله عليه وسلم ሀራም እና ክልክል መሆኑን እንቆጥረዋለን። የተከለከለው አላህ የከለከለውን ያህል ነው።”

[ሳሂህ] በ(H) የተተረከ (ሶሒሕ አል-ጃሚዕ፡ 8186)።

ስለዚህም ኖብል ነብያዊ ሀዲስ ከቅዱስ ቁርኣን ቀጥሎ ሁለተኛው የእስልምና ህግጋት ምንጭ ነው። ቅዱስ ቁርኣን ጸሎትን፣ ዘካን፣ ጾምን እና ሐጅንን ያለ ዝርዝርና ማብራሪያ አዝዟል፣ ነገር ግን ነቢዩ ሐዲስ ይህንን በዝርዝር ለማብራራት እና ለማብራራት መጣ።

የተከበሩ ነብያዊ ሀዲሶች በብዙ ደካማ እና ያልተረጋገጡ ሐዲሶች ተበላሽተዋል። ነገር ግን ከአላህ መልእክተኛ صلى الله عليه وسلم እና ከሰሃቦች صلى الله عليه وسلم የተነገሩት ትክክለኛ እና ጥሩ ሀዲሶች ትልቅ ፣በቂ እና የተረጋገጠ ሀዲሶች አሉ። ጥሩው ሀዲስ ከትክክለኛው ሀዲስ ደረጃ ዝቅ ያለ ነው ነገርግን በማስረጃነት ተጠቅሞ በስራ ላይ ሊውል ይችላል።

ስለዚህም በዚህ መጽሃፍ ውስጥ በጣም ትክክለኛ እና ጥሩ የሆኑ ሀዲሶችን ከሀዲስ ሊቃውንት እጅግ በጣም ትክክለኛ እና ታዋቂ የሆኑ ሀዲሶችን ሰብስቤ ለዛም የሚከተሉትን ምንጮች ተጠቅሜአለሁ፡ (ሰሂህ አል ቡኻሪ፣ ሳሂህ አል ቡኻሪ፣ ሱነን አቡ ዳውድ፣ ሱነን አል-ቲርሚዚ፣ ሱነን አል ነሳኢ፣ ሱነን ኢብኑ ማጃህ)።

ከስድስቱ ኪታቦች ውስጥ በዘመናችን ከታወቁት የሙስሊም ሊቃውንት መካከል በታላቁ ሊቅ ሸይኽ ሙሐመድ ናሲር አል-ዲን አል አልባኒ (ረሒመሁላህ) ከተረጋገጡት ሀዲሶች ውስጥ ትክክለኛ እና ጥሩ ሀዲሶችን መርጫለሁ። ሸይኹል አልባኒ በማረጋገጫ እና በማዳከም ሳይንስ ልዩ ካላቸው የሐዲስ ሊቃውንት አንዱ ተደርገው ይወሰዳሉ። ሸይኹል አልባኒ የሐዲስ የቃላት አገባብ ላይ ታላቅ ምሁር ሲሆኑ የዘመናችን ሊቃውንት ስለእርሳቸው ሲናገሩ የሀዲስ ሳይንስ ከተረሳ በኋላ እንደገና አንሰራራ።

በዚህ ኪታብ ውስጥ የተከበሩ ሐዲሶችን እየሰበሰብኩ ሳለ የነቢዩን (ሶ.ዐ.ወ) ሐዲስ አስታውሼ ነበር፡- “አንዲት አንቀጽ ብቻ ብትሆን ከእኔም ንገሩ ከእስራኤልም ልጆች ተናገሩ በእናንተም ላይ ኃጢአት የለባችሁም። በእኔም ላይ ሆነ ብሎ የሚዋሽ ሰው በገሀነም ውስጥ ይቀመጥ።

[ሳሂህ] በ(Kh.T) የተተረከ (ሶሒሕ አል-ጃሚዕ፡ 2837)።

ስለዚህም በዚህ መጽሃፍ ትክክለኛና ጥሩ የሆኑትን ሀዲሶች በሚከተለው መሰረት መርጫለሁ።

ሀ - የሐዲሱ ሰንሰለቱ ተመሳሳይ ከሆነ እና የሐዲሱ ፅሁፍ በሁለት እና ከዚያ በላይ ተመሳሳይ ሀዲሶች ላይ ተመሳሳይ ከሆነ ለምሳሌ፡-

ከአቡ ሰኢድ አል-ኩድሪይ ረዲየላሁ ዐንሁ እንዲህ ብለዋል፡- የአላህ መልእክተኛ (ሶለላሁ ዐለይሂ ወሰለም) እንዲህ ብለዋል፡- “ከሽቶቻችሁ በላጩ ምስክ ነው።

[ሳሂህ] በ(N) የተተረከ (ሶሒሕ አል-ጃሚዕ፡ 5914)።

ከአቡ ሰኢድ አል-ኩድሪይ ረዲየላሁ ዐንሁ እንዳስተላለፈው፡- የአላህ መልእክተኛ (ሶለላሁ ዐለይሂ ወሰለም) እንዲህ ብለዋል፡- “ከሽቶው ሁሉ የሚበልጠው ማስክ ነው።

[ሳሂህ] በ(T፣ M፣ N) የተተረከ። (ሶሒሕ አል-ጃሚዕ፡ 1032)።

ስለዚህም ሁለተኛውን ሀዲስ የመረጥኩት በብዙ ሀዲሶች ነው።

ለ - ሁለት ወይም ከዚያ በላይ ሐዲሶች ተመሳሳይ ከሆኑ እንደ፡-

በአቡ ሁረይራህ (ረዲየላሁ ዐንሁ) እንዳስተላለፈው የአላህ መልእክተኛ (ሶ.ዐ.ወ) እንዲህ ብለዋል፡- “ኢማሙ፡- ‘አላህ የሚያመሰግኑትን ይሰማል’ ካለ በኋላ፡- ‘አቤቱ ጌታችን ሆይ ምስጋና ላንተ ይገባው። ማንም ሰው ንግግሩ ከመላእክቱ ቃል ጋር የሚጣጣም ሰው ለቀደመው ኃጢአቱ ይሰረይለታል።

[ሳሂህ] በ(Kh፣ M፣ D፣ T፣ N) የተተረከ። (ሶሒሕ አል-ጃሚዕ፡ 705)።

ከአቡ ሰዒድ አል-ኩድሪይ (ረዲየላሁ ዐንሁ) እንዳስተላለፉት የአላህ መልእክተኛ (ሶለላሁ ዐለይሂ ወሰለም) እንዲህ ሲሉ ሰምተዋል፡- “ኢማሙ አላህ የሚያመሰግኑትን ይሰማል፣ ከዚያም ‘ጌታችን አላህ ሆይ ምስጋና ይገባሃል።

[ሳሂህ] በ(H) የተተረከ (ሶሒሕ አል-ጃሚዕ፡ 706)

ስለዚህም እንደ መጀመሪያው ሐዲስ ሁሉን አቀፍ ሐዲሥ ጥርት ያለ ትርጉም መረጥኩ።

ሐ - በሶሒህ አል-ጃሚእ አል-ሳጊር እና አል-ሲልሲላህ አል-ሰሂሃህ በአል-አልባኒ የተገለጹት ሐዲሶች [ለኢማም አህመድ ኢብኑ ሐንበል ሙስነድ ወይም አል-ታባራኒ ወይም አል-ሐኪም ወይም አል-በይሃቂ] በዚህ ኪታብ ውስጥ ከስድስቱ መጽሐፎች ውስጥ ከነሱ ጋር ተመሳሳይ የሆኑ ሐዲሶችን አስቀምጫለሁ።

ለምሳሌ ቡረይዳህ አል አስላሚ (ረዐ) ከነብዩ (ሶ.ዐ.ወ) በዘገቡት ሀዲስ፡- "ለችግር ውስጥ ያለ ሰው ያዘገየ ሰው ዕዳው ከመከፈቱ በፊት ለእያንዳንዱ ቀን ሁለት እጥፍ የሚሆን ምጽዋት ይኖረዋል። እዳው ሲገባና ቢያርፍለት ለእያንዳንዱ ቀን ሁለት እጥፍ የሚሆን ምጽዋት ይኖረዋል።" [ሳሂህ] (አህመድ ኢብኑ ሀንበል ኢብኑ ማጃህ) ዘግበውታል። እሱም በሳሂህ አል-ጃሚእ በቁጥር [6108] ተጠቅሷል። ስለዚህ በሱነን ኢብኑ ማጃህ የሚገኘውን የሐዲሥ ቃል ልክ በዚህ ሐዲስ ውስጥ በዚህ መጽሐፍ ውስጥ አካትቻለሁ።

በቡረይዳህ አል-አስላሚ (ረዲየላሁ ዐንሁ) እንዳስተላለፉት ነብዩ (ሶ.ዐ.ወ) እንዲህ ብለዋል፡- “አንድን ክሳራ ያቋረጠ ሰው ለእያንዳንዱ ቀን ምጽዋት ይኖረዋል። ቀኑ ካለፈ በኋላ ያዘገየ ሰው ለእያንዳንዱ ቀን እንደዚሁ ምጽዋት ይኖረዋል። [ሳሂህ] (ኢብኑ ማጃህ) ዘግበውታል።

ሀ - በሶሂህ አል-ጃሚእ አል-ሳጊር እና አል-ሲልሲላህ አል-ሰሂሃ በአልባኒ የተገለጹትን ያልተሟሉ ሀዲሶች ከስድስቱ ኢማሞች መጽሃፍ ውስጥ አጠናቅቄ ነበር።

ለምሳሌ፡- “ከወሩ ሶስት ቀናትን ከረመዳን እስከ ረመዳን መፆም እድሜ ልክ እንደመፆም ነው።”

[ሳሂህ] (ኤች.ኤም.ኤም.) በአቡ ቀታዳ ሥልጣን ተረከ። (ሶሒሕ አል-ጃሚዕ፡ 3802)።

ይህ ሀዲስ ከኢማም አህመድ ኢብኑ ሀንበል ሙስነድ የተገኘ ሲሆን ያልተሟላ ነው ስለዚህ በሶሂህ ሙስሊም ላይ በተገኘው ቃላቶች አጠናቅቄ በመጽሃፉ ውስጥ እንደሚከተለው አስቀመጥኩት።

በአቡ ቀታዳ አል-አንሷሪ (ረዲየላሁ ዐንሁ) እንዳስተላለፉት የአላህ መልእክተኛ (ሶ.ዐ.ወ) ስለ ፆማቸው ተጠይቀው ነበር። የአላህ መልእክተኛ (ሰለላሁ አለይሂ ወሰለም) ተናደዱ። ኡመር (ረዲየላሁ ዐንሁ) እንዲህ ብለዋል፡- ‹‹በአላህ ጌታችን፣ እስልምና በሃይማኖታችን፣ በሙሐመድ በመልእክተኛ፣ የሱዳን ቃልኪዳናችንን እንደ ቃል ኪዳናችን አድርገናል። ከዚያም በሕይወት ዘመናቸው ሁሉ ስለ ጾም ተጠየቁ። አልጾመም አልፈታምም አለ። ወይም " አልጾመም አልፈታምም።" እንዲህ አለ፡- ስለ ሁለት ቀን መፆምና በማግስቱ ስለ መፆም ተጠየቀ። እሱም “ማን ማድረግ ይችላል?” አለ። እንዲህ አለ፡- ስለ አንድ ቀን ፆም እና ስለ ሁለት ቀን መፆም ተጠየቀ። እንዲህም አለ፡- “ምነው አላህ ያንን ለማድረግ ብርታትን ሰጥቶን ነበር። እንዲህ አለ፡- ስለ አንድ ቀን ፆም እና በማግስቱ ስለ መፆም ተጠየቀ። እርሱም፡- “ይህ የወንድሜ የዳዊት ጾም ነው፣ ሰላም በእሱ ላይ ይሁን” አለ። እርሱም፡- ስለ ሰኞ መጾም ተጠየቀ። እርሱም፡- “ያ የተወለድኩበት ቀን፣ ነቢይ ሆኜ የተላክሁበት ወይም ወደኔ መገለጥ የተወረደበት ቀን ነው። " በየወሩ ሶስት ቀን መፆም፣ ከአንዱ ረመዳን ወደ ሌላው መፆም እድሜ ልክ መፆም ነው።" ስለ ዐረፋ ቀን ጾም ተጠይቀው ነበር። “የፊተኛውንና የመጪውን ዓመት ኃጢአት ያብሳል” አለ። ስለ ዐሹራ ቀን ጾምም ተጠይቀው ነበር። "ያለፈውን አመት ኃጢአት ያብሳል" አለ።

[ሳሂህ] በ(M) የተተረከ (ሶሒሕ አል-ጃሚዕ፡ 3802)።

ኢ-በመፅሃፉ ውስጥ ያለው የማንኛውም ሀዲስ ቃል የተወሰደው ከሀዲሥ ዘጋቢ የመጀመሪያ ስም ነው። ለምሳሌ “በ(M፣ Kh፣ D፣ T፣ N፣ H) የተተረከ ነው” ተብሎ ከተጻፈ የሐዲሱ ቃላቶች በስድስቱ ኪታቦች ተመሳሳይ እና በሼክ አልባኒ ሊቅ ኪታቦች ውስጥ ይገኛል። ነገር ግን በዚህ ኪታብ ውስጥ ያለው የሐዲሥ ቃል ከሰሂህ ሙስሊም የተወሰደ ነው ስለዚህም በመጀመሪያ የተፃፈው በምህፃረ ቃል ነው።

እናም ብዙ አንባቢዎች የሐዲሱን ፅሁፍ ማንበብ ብቻ ስለሚፈልጉ አንባቢው መጽሃፉን ሳይረዝም በቀላሉ እንዲመረምር ለማድረግ ከሶሓባው ስም በስተቀር በሐዲሶች ውስጥ ያለውን የስርጭት ሰንሰለት አላነሳም።

ዜድ - በዚህ ኪታብ ውስጥ ስለ ነብዩ (ሶ.ዐ.ወ) የህይወት ታሪክ ሀዲሶችን አልተናገርኩም ።

ሸ - በሐዲሶች ውስጥ ያሉ አንዳንድ አስቸጋሪ ቃላት ትርጉም በየገጹ መጨረሻ ላይ ተቀምጧል አንባቢ በተቻለ መጠን ሐዲሶችን በቀላሉ እንዲረዳው ለማድረግ ነው።

ቲ - በዚህ ኪታብ ውስጥ ያሉት ሁሉም ሀዲሶች በትክክል እንዲነበቡ ዲያሂቲክስ ተሰጥቷቸዋል።

ይህ መጽሃፍ እ.ኤ.አ. በ2009 መጀመሪያ ላይ ተጀምሮ በ2019 ተጠናቅቋል።እነዚህ ሙከራዎች ናቸው ታላቁን ሀይማኖታችንን ለማገልገል እና ነብያችንን የመልእክተኞች ማኅተም የሆኑትን ወንድሞቻችንን ለመደገፍ በተናገሩት እና ለወንድሞቻችን ጥቅም የምንሰጥባቸው ሙከራዎች ናቸው፡- {በእርግጥ በአላህ መልእክተኛ ላይ ለናንተ ተስፋ ላለው ሰው አላህንና የመጨረሻውን ቀን አውሳ። 22] ሁሉን ቻይ የሆነውን አምላክ እንዲጠቅመው እና ስራችንን ለእርሱ ሲል ቅን እንዲያደርግልን እንለምነዋለን። {ጌታችን ሆይ በኛ ላይ ብንረሳ ወይም ብንሳሳት አታስወቅሰን።

ካይሮ፣ 18 ሻዕባን 1440 ሂጅራ

ከኤፕሪል 24 ቀን 2019 ጋር ይዛመዳል

       ታመር ባድር