Aliya Izetbegovich
Bosniya va Gertsegovina Respublikasining birinchi prezidenti 1990-yillarning boshlarida bosniyalik musulmonlarni yoʻq qilish maqsadida serb salibchilar tomonidan olib borilgan qirgʻin urushi tugaganidan keyin.
U Bosniyaning Bosana Krupa shahrida (Bosniya Xorvatiya, Serbiya, Bosniya va Chernogoriyaga parchalangan sobiq Yugoslaviya Federatsiyasining respublikalaridan biri) islom dinining uzoq tarixiga ega oilada tug'ilgan va uning familiyasi Bosniyadagi turklar mavjudligiga borib taqaladi.
Sarayevo maktablarida tahsil olgan va Sarayevo universitetining huquq fakultetini tamomlagan.
U 25 yil yuridik maslahatchi bo‘lib ishladi, keyin nafaqaga chiqdi va o‘zini tadqiqot va yozishga bag‘ishladi.
O‘z mamlakatida musulmonlarga xizmat qilishdagi faolligi tufayli kommunistik davrda ta’qibga uchragan va bir necha bor qamoqqa tashlangan.
U Bosniya xalqiga oʻz mustaqilligini himoya qilishda boshchilik qilgan. U Serblarning Bosniyaga bostirib kirishiga qarshi shiddatli va jasoratli qarshilik ko'rsatdi, bu vaqt davomida musulmonlar tarixda hech qachon bo'lmagan qirg'in va qirg'inlarga, jumladan Srebrenitsa qirg'iniga duchor bo'ldi.
Siyosiy darajada u Bosniyaning erkin davlat sifatida huquqlarini saqlab qolish uchun G'arb bilan mashaqqatli va qiyin muzokaralarni olib bordi... bunga erishilgunga qadar (Dayton kelishuvi bilan).
Izetbegovich 1990-1996-yillarda Bosniya va Gertsegovina Prezidenti, 1996-2000-yillarda esa Bosniya Prezidentligi aʼzosi boʻlgan.
U 2003 yil 19 oktyabrda 78 yoshida vafot etdi va Bosniya va Gertsegovina poytaxti Sarayevoda dafn qilindi.